مهندس مصطفی احمدیپورمدیرعامل جهان فولاد غرب و رئیس کمیته فولاد سبز در یک گفتگو اختصاصی با خبرنگار گزیده جهان فولاد از اهداف این گروه جهت نزدیک شدن به استانداردهای بین المللی در تولید فولاد خبر داد.
ماحصل این گفتگو را خدمت شما مخاطبین محترم در ذیل ارائه می کنیم:
فولاد سبز به فولادی اشاره دارد که با استفاده از روشهای پایدار و دوستدار محیط زیست تولید میشود که شامل جایگزینی سوختهای فسیلی سنتی مانند زغالسنگ با منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی یا بادی و بهکارگیری تکنیکهای نوآورانه مانند کاهش مبتنی بر هیدروژن و کورههای قوس الکتریکی است. این رویکردها به طور قابل توجهی انتشار گاز دیاکسید کربن را کاهش میدهند و بازیافت و کاهش ضایعات در فرآیند تولید را ترویج میکنند. فولاد سبز برای کربنزدایی صنایع مختلف مانند ساختوساز و تولید، و همچنین در حمایت از تلاشهای جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی ضروری است.
با توجه به تغییرات اقلیمی و اهمیت محیط زیست، اهداف و برنامههای اصلی این کمیته در زمینه توسعه استانداردهای فولاد سبز چیست؟
با توجه به تغییرات اقلیمی و محیط زیستی و اصطلاحاً گرم شدن زمین که به عنوان چالش اصلی در بین دوستداران محیط زیست در سراسر دنیا مطرح است، از آنجایی که یکی از مظنونین اصلی این گرم شدن زمین و انتشار گازهای گلخانه ای بحث صنایع فولادی در سراسر دنیاست یکی از بندهای معاهده پاریس کاهش انتشار گازهای گلخانه مثل منواکسید کربن و دی اکسید کربن بود.
لذا به جهت این کاهش وظایف مشخصی به شرکت ها در بخش های مختلف سپرده شد،از جمله واحد های فولادی و طبق این معاهده انجمن جهانی استاندارد یا سازمان جهانی ، همان ایزو وظایفی رو به تمام کشورها محول کردن و کشورهای دنیا موظف شدن که به سمت کاهش انتشار گازهای گلخانه پیش بروند.
به همین منظور در کشور ما کمیته ی فولاد و زیر کمیته ی فولاد سبز تشکیل شد، در همین راستا انتخاباتی به صورت آنلاین برگزار شد. در این انتخابات تمام شرکتهای فولادی مطرح کشور و ادارات کل استاندارد حضور داشتن و با توجه به بحث های کارشناسی بسیار در نهایت اینجانب به عنوان رئیس کمیته ی فولاد انتخاب شدم.اداره کل استاندارد سراسر کشور نشست تاسیس ساختار کمیته فرعی کمیته متناظر iso/TC 17/SC21 با عنوان “محیط زیست مرتبط با تغییرات آب و هوایی در صنعت آهن و فولاد” را به صورت آنلاین با دستور کار آشنایی با سازمان ISO و کمیته فرعی SC21 و برگزاری انتخابات و تعیین ترکیب مسئولین کمیته فرعی شامل: رییس، نایب رییس و دبیر برگزار کرد.
به عنوان رئیس کمیته فولاد سبز (TC17/SC21)، نقش و مسئولیتهای اصلی شما در این کمیته چیست؟
اصولا وظیفه ی کمیته فولاد سبز برگزاری گردهمایی ها در زمینه کاهش آلودگی محیط زیست در حوزه فولاد و جلوگیری از انتشار آلودگی ها، تدوین های استاندارد بین المللی است که در همین راستا اولین جلسه در مهر ماه سال جاری در استکهلم سوئد برگزار شد و بنده به همکاران به نمایندگی از جمهوری اسلامی به صورت آنلاین در این کنفرانس شرکت کردیم.
در خصوص تاثیر انتخاب بنده به عنوان رئیس کمیته ها باید عرض کنم که شاید اولین بار باشد که یک شرکت خصوصی در زمینه ی این گونه همکاری ها مشارکت میکند. لذا با توجه به چالاکی و چابک بودن شرکتهای خصوصی قطعا زودتر به نتیجه خواهد رسید.
چه عواملی باعث شد که جمهوری اسلامی ایران تصمیم به مشارکت فعال در سازمان بینالمللی استانداردسازی (ISO) بگیرد، و نقش کمیته فولاد سبز در این مشارکت چیست؟
بحث روابط بین الملل و تجارت جهانی به سمتی پیش میرود که فقط مبادله ی کالا در قبال پول و یا کالای دیگری نیست ، بلکه الان دنیا به این سمت رفته که فرایند تولید آن کالایی را که کشورهای مختلف می خواهند وارد کنند به کشور خود منتقل و یا در آن سهیم باشد.
استانداردهای بینالمللی چگونه میتوانند به صنعت فولاد ایران کمک کنند و در این زمینه چه دستاوردهایی تاکنون داشتهایم؟
یکی از تصمیماتی که در سازمان ایزو گرفته شده بحث اخذ وضع مالیات بر روی شرکت هایی است که تولید کربن در آنها خیلی زیاد است و قرار بر این است که این مالیات از شرکت ها و محصولاتی اخذ شود که میزان آلایندگی از حد استاندارد بیشتر باشد.
قطعا این گونه مالیاتها و عوارض می تواند تا حدودی بحث صادرات را با چالش مواجه کند. از سویی دیگر با توجه به اینکه کشور ما هم یکی از ده تولیدکننده برتر فولاد دنیاست باید به این قوانین بین المللی تمکین کنیم اگر ما خودمان دخالت و مشارکت در وضع این قوانین نداشته باشیم بی شک با چالش هایی در زمان اجرا مواجه خواهیم شد که برای جلوگیری از بوجود آمدن این چالش ها تصمیم گرفته شده که ما هم در وضع این قوانین استاندارد مشارکت داشته باشیم.
به نظر شما، چالشهای اصلی در مسیر استانداردسازی و ایجاد تحول سبز در صنعت فولاد ایران چیست و چگونه میتوان بر آنها فائق آمد؟
یکی از معضلاتی که خیلی از تولید کننده های ما رو درگیر کرده این است که خیلی از قوانین ما در حد همان کاغذی باقی می ماند. یعنی در بیشتر مواقع به سمت اجرای شدن نمی رود و بیشتر به سمت مستندسازی و اصطلاحا گرفتن استانداردهای کاغذی هستیم که این خیلی جای تاسف دارد و شاید اگر همه دست اندرکاران زنجیره ی فولاد به عنوان یک صنعت استراتژیک همراهی کنیم بتوانیم این معضل رو حل و به سمت استاندارد سازی پیش برویم.
نقش کمیته شما در تدوین استانداردهای بینالمللی در زمینه محیط زیست و فولاد چیست و چگونه از دانش بومی و تخصص داخلی بهره میبرید؟
قرار بر این است اعضای هیئت رئیسه کمیته فولاد سبز کشور در آینده نه چندان دور اولین جلسه رو با حضور تمامی همکاران صنعت فولاد سراسر کشور به میزبانی کرمانشاه و با همکاری سازمان ملی استاندارد، اداره استاندارد استان کرمانشاه و گروه صنعتی شکری برگزار کنند.
امید است، خروجی این جلسه که با همکاری سازمان مطبوع یعنی سازمان محیط زیست و سازمان ملی استاندارد برگزار می شود منجر به نزدیک شدن تولید فولاد کشور به استانداردهای بین المللی شود.
در زمینه ترویج استانداردهای سبز و کاهش اثرات زیستمحیطی، چه برنامههایی برای آگاهیرسانی و فرهنگسازی در صنعت فولاد در نظر گرفتهاید؟
از فولاد سبز شاید به عنوان یک اصطلاح یاد کنیم ، اما فولاد سبز در دنیا به معنی نیل به سمت تولید فولاد با هدف حذف کربن می باشد، فرایندی که در واقع در استخراج سنگ آهن و تولید فولاد تعریف میشود که در آن فرایند حاصلش تولید کربن نباشد که از جمله کشورهایی بزرگی همانند کانادا ،چین و سوئد نیز هستند که از لحاظ فنی و علمی به سمت فولاد سبز رفته اند.
به عنوان مثال یک شرکت در سوئد برای احداث و راه اندازی اولین کارخانه تولید فولاد سبز حدودا سیصد میلیون دلار سرمایه گذاری کرده است به این صورت که از محل الکترولیز آب ، واکنشی صورت میگیرد و از طریق سوختن هیدروژن فولاد سبز تولید می گردد.
فاصله ی ما با این فرایند نوین بسیار زیاد است و در حال حاضر فرایندی که شرکت های فولادی در کشورمان در حال پیگیری هستند فولاد آبی می باشد. که در واقع در ابتدا به ساکن باید بسمت کاهش تولید کربن حرکت کنیم . کشورهای در حال توسعه با صنعت (های تک) فاصله داشته و پیش بینی می کنیم که از سال ۲۰۵۰ تولید فولاد سبز در کل دنیا همه گیر شود .
آینده صنعت فولاد در ایران را با توجه به گسترش استانداردهای سبز و تمرکز بر پایداری زیستمحیطی چگونه میبینید؟
آینده صنعت فولاد در ایران با توجه به گسترش استانداردهای سبز و تمرکز بر پایداری زیست محیطی ،قطعا قوانین مربوط به صادرات خیلی سختگیرانه تر و محکم تر خواهد بود. کشورهایی در صادرات فولاد موفق هستند که به سمت فولاد سبز و کاهش تولید کربن و یا حداقل تولید کربن پیشرفته باشند. صنعت فولاد در ایران نیز ، در همین راستا باید به سمت اجرای استانداردهای فولاد سبز حرکت کند با توجه به اینکه بحث کاهش وابستگی به صادرات نفت امروزه در کشور بسیار مطرح می باشد صادرات فولاد به عنوان جایگزینی خوب و ارزآور در نظر گرفته می شود.
با توجه به اینکه یکی از سیاست های دولت به حداقل رساندن خام فروشی و صادرات بیشتر محصولات نهایی می باشد با عزم ملی و وفاق و همدلی مسئولین و تولیدکنندگان میتوانیم به سمتی حرکت کنیم که حداقل خام فروشی را در زمینه فولاد داشته باشیم و بیشتر به سمت تولید محصولات نهایی چرخه و زنجیره فولاد حرکت کنیم قطع به یقین این امر باعث افزایش ارزآوری و کاهش بیکاری در کشور خواهد شد.
ممنون از وقتی که در اختیار ما گذاشتید
گزیده جهان فولاد